خاموت مارپیچ چیست؟ + مزایا و موارد استفاده
خاموت مارپیچ یکی از انواع خاص خاموت در آرماتوربندی بتن‌آرمه است که به‌دلیل شکل هندسی خاص و عملکرد یکنواخت آن در توزیع تنش، در سازههای خاص مانند ستونهای دایرهای، سازههای لرزهای و پروژه‌های با فرم پیچیده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اطلاع از قیمت روز میلگرد برای انتخاب آرماتورهای اصلی در پروژه‌های عمرانی از اهمیت بالایی برخوردار است و نقش مستقیمی در برآورد هزینه‌های کلان پروژه دارد. از سوی دیگر، قیمت روز خاموت نیز در بخش آرماتوربندی عرضی و تقویت سازه‌ها تأثیر قابل‌توجهی دارد و انتخاب صحیح آن در کنار میلگردهای طولی، تضمین‌کننده ایمنی و دوام سازه خواهد بود.
در این مقاله به بررسی کامل تعریف خاموت مارپیچ، مزایا، ویژگی‌های فنی، کاربردها، اصول اجرایی و تفاوت آن با خاموت بسته می‌پردازیم. پس در ادامه با آهن اینجا همراه باشید.
خاموت مارپیچ چیست؟
خاموت مارپیچ، یکی از انواع خاص خاموت‌های مورد استفاده در سازههای بتن‌آرمه است که بهصورت پیوسته و مارپیچی حول میلگردهای طولی ستون یا مقطع اجرا میشود. برخلاف خاموت‌های متداول که بهصورت بسته یا باز با گوشه‌های مشخص خم می‌شوند، خاموت مارپیچ دارای فرم منحنی مداوم است که در طول عضو سازه‌ای ادامه می‌یابد و هیچ‌گونه شکست زاویه‌ای یا گره در مسیر آن وجود ندارد. این ویژگی باعث میشود تنش‌های وارد بر بتن بهصورت یکنواخت‌تری در مقطع پخش شده و عملکرد سازه‌ای بهتری حاصل شود.
در واقع، طراحی مارپیچی این خاموت باعث بهبود پیوستگی بین میلگردهای طولی و بتن اطراف آن شده و به طرز چشم‌گیری مقاومت سازه را در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله و فشارهای محوری افزایش می‌دهد. در ستون‌هایی که به شکل دایرهای یا بیضوی طراحی شده‌اند، خاموت مارپیچ بهترین گزینه برای پوشش کامل مقطع و کنترل ترک‌های احتمالی است، چرا که انحنای یکنواخت آن، در کنار چسبندگی مناسب به بتن، موجب پایداری بیشتر در شرایط بحرانی میشود.
از نظر اجرایی، خاموت مارپیچ معمولاً با استفاده از دستگاههای مخصوص فرمدهی تولید میشود که قابلیت تنظیم قطر، گام و طول را دارند. این ابزارها باعث افزایش دقت در اجرا، یکنواختی در توزیع میلگرد و کاهش خطاهای انسانی می‌شوند. در پروژه‌هایی که عملکرد لرزهای، فشار بالا یا دوام درازمدت اهمیت دارد، خاموت مارپیچ نه‌تنها یک انتخاب فنی محسوب میشود، بلکه گاه الزام آیین‌نامه‌ای نیز به شمار می‌آید.
در طراحی این نوع خاموت، معیارهایی مانند فاصله مارپیچ‌ها (گام)، تعداد دورها در هر متر طول، قطر خاموت و نحوه اتصال ابتدایی و انتهایی آن به میلگردهای طولی اهمیت بالایی دارند. این مشخصات باید دقیقاً مطابق با نقشه‌های اجرایی و الزامات آیین‌نامه‌ای تعیین شوند تا اطمینان حاصل شود که خاموت مارپیچ نقش خود را به‌عنوان یک عنصر مقاوم‌کننده و جذب‌کننده نیروهای عرضی و پیچشی به‌درستی ایفا میکند.
در سازههای بتنی، استفاده از اجزای تقویتی نقش مهمی در افزایش ایمنی و پایداری دارد. خاموت، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین المان‌های فولادی در آرماتوربندی، وظیفه مهار نیروهای جانبی و حفظ انسجام میلگردهای طولی را برعهده دارد، دانستن ویژگی‌ها و نحوه درست اجرای خاموت در ساختمان، کمک‌به‌سزایی در تقویت هرچه بهتر ساختمان میکند:
بیشتر بخوانیدویژگیهای فنی خاموت مارپیچ
خاموت مارپیچ به‌عنوان یک عنصر مهندسی‌شده در سیستم آرماتوربندی سازههای بتن‌آرمه، دارای ویژگی‌های فنی متمایز و تأثیرگذاری است که آن را از سایر انواع خاموت جدا میکند. این ویژگی‌ها نه‌تنها در رفتار مکانیکی سازه نقش دارند، بلکه در دوام، شکلپذیری و سهولت اجرا نیز اثر مستقیم می‌گذارند. در ادامه به مهم‌ترین ویژگی‌های فنی خاموت مارپیچ پرداخته میشود:
- پیوستگی کامل در طول عضو سازه‌ای
خاموت مارپیچ بهصورت مداوم و بدون گره یا شکست اجرا میشود. این پیوستگی باعث میشود تنش‌های وارده بهصورت یکنواخت در مقطع بتن توزیع شده و از تمرکز تنش در گوشه‌ها یا نقاط خاص جلوگیری شود. این ویژگی در کاهش ریسک ترک‌خوردگی موضعی بسیار مؤثر است. - توزیع یکنواخت نیروهای برشی و محوری
به‌دلیل فرم هندسی مارپیچ، نیروهای برشی و فشاری به‌شکل متوازن در مقطع منتقل می‌شوند. برخلاف خاموت‌های بسته که دارای نقاط ضعف در خم‌ها هستند، خاموت مارپیچ امکان توزیع یکپارچه تنشها را فراهم میکند و از ایجاد ناپایداری در مقطع جلوگیری میکند. - افزایش ظرفیت شکلپذیری مقطع
خاموت مارپیچ در برابر تغییر شکل‌های بزرگ و نیروهای سیکلی مانند زلزله عملکرد مطلوبی دارد. این نوع خاموت قادر است انرژی بیشتری جذب کرده و تغییر شکل‌های مکرر را بدون گسیختگی تحمل کند، به همین دلیل در سازههای لرزهای بسیار توصیه میشود. - بهبود قفل و بست آرماتورها در مقطع بتن‌آرمه
شکل مارپیچ موجب افزایش درگیری بین میلگردهای طولی و خاموت میشود. این درگیری باعث کاهش جابه‌جایی نسبی میلگردها در هنگام بارگذاری شده و انسجام کلی مقطع را حفظ میکند. - سازگاری بالا با مقاطع دایرهای و خاص
در مقاطع گرد یا بیضوی، اجرای خاموت بسته با گوشه‌های مشخص دشوار و غیرکارآمد است. خاموت مارپیچ بهصورت ذاتی با این نوع مقاطع همخوانی دارد و پوشش کامل و یکنواختی فراهم میکند که موجب عملکرد بهتر سازه در شرایط بارگذاری مختلف میشود. - سهولت در اجرای صنعتی و امکان کنترل کیفیت دقیق
تولید خاموت مارپیچ معمولاً با دستگاههای مخصوص انجام میشود که قابلیت تنظیم گام، قطر و طول را دارند. این ابزارها باعث می‌شوند اجرای خاموت با دقت بالا، سرعت مناسب و یکنواختی قابل قبول انجام شود و کنترل کیفیت آن نیز ساده‌تر گردد. - کاهش تنش‌های متمرکز در محل‌های بحرانی
در سازه‌هایی با بارگذاری متناوب یا تمرکز نیرو، احتمال گسیختگی در نقاط خم‌خورده یا گره‌دار خاموت‌های سنتی بالاست. استفاده از فرم مارپیچ موجب کاهش این تمرکزها شده و خطر شکست ناگهانی را کاهش می‌دهد. - امکان طراحی بر اساس نیاز عملکردی سازه
گام مارپیچ، ضخامت میلگرد و نوع میلگرد به‌کاررفته در خاموت مارپیچ می‌تواند مطابق با الزامات سازه‌ای و آیین‌نامه‌ای تنظیم شود. این انعطاف‌پذیری طراحی موجب میشود که بتوان از خاموت مارپیچ در طیف وسیعی از پروژه‌ها استفاده کرد، از ساختمان‌های معمولی گرفته تا سازههای زیرساختی بزرگ. - همخوانی با آیین‌نامه‌های لرزهای و مقررات ملی ساختمان
مطابق بسیاری از آییننامهها از جمله ACI 318، استفاده از خاموت مارپیچ در ستونهای ویژه و مناطق لرزه‌خیز نه‌تنها مجاز، بلکه در برخی شرایط توصیه‌شده است. دلیل این توصیه، عملکرد بسیار بهتر خاموت مارپیچ در جذب انرژی و جلوگیری از فروپاشی ناگهانی ستون‌ها در زمان زلزله است. - پوشش مناسب بتن در سراسر مقطع
به‌دلیل فرم منحنی و یکنواخت خاموت، بتن اطراف آن بهصورت یکپارچه قالب‌گیری شده و پوشش مناسبی برای محافظت از میلگرد در برابر خوردگی و آتش فراهم میشود. این موضوع در افزایش دوام سازه نقش کلیدی دارد، خصوصاً در مناطق با رطوبت بالا یا محیط‌های خورنده.
کاربردهای خاموت مارپیچ در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی
خاموت مارپیچ به‌دلیل شکل هندسی خاص، رفتار سازه‌ای بهینه و عملکرد برجسته در برابر نیروهای جانبی، به‌عنوان یک گزینه استراتژیک در بسیاری از پروژه‌های عمرانی و ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخلاف خاموت‌های سنتی که بیشتر در سازههای متداول کاربرد دارند، خاموت مارپیچ در پروژه‌هایی به کار می‌رود که نیازمند سطح بالاتری از مقاومت، شکلپذیری و هماهنگی با هندسه مقطع هستند. در ادامه مهم‌ترین کاربردهای آن را بررسی می‌کنیم:
- ستونهای دایرهای در ساختمان‌های بلندمرتبه
در ساختمان‌هایی که از ستونهای با مقطع گرد یا بیضوی استفاده میشود، خاموت مارپیچ بهترین گزینه برای تأمین پایداری عرضی آرماتورهای طولی و افزایش مقاومت ستون است. این ستون‌ها اغلب در نمای ساختمان یا بخش‌های سازه‌ای حساس قرار دارند و نیاز به آرماتوربندی دقیق و یکنواخت دارند که تنها با خاموت مارپیچ به‌خوبی محقق میشود. - پایه‌های پل‌ها و سازههای زیرساختی سنگین
در پروژه‌های زیربنایی مانند پل‌ها، پایه‌های آن‌ها باید توانایی تحمل بارهای فشاری، خمشی و لرزهای سنگینی را داشته باشند. خاموت مارپیچ به‌دلیل ظرفیت بالا در جذب انرژی و مقاومت در برابر گسیختگی برشی، در این نوع مقاطع به‌ویژه در نواحی لرزه‌خیز بسیار مؤثر عمل میکند. - سازههای مقاوم در برابر زلزله و بارهای جانبی
در طراحی لرزهای، شکلپذیری و پیوستگی آرماتورهای عرضی اهمیت بالایی دارد. خاموت مارپیچ با تأمین پیوستگی کامل، رفتار هم‌محور آرماتورهای طولی را بهبود داده و از گسیختگی ترد جلوگیری میکند. در نتیجه، این نوع خاموت گزینه‌ای مطلوب برای سازه‌هایی است که در مناطق با خطر بالای زلزله احداث می‌شوند. - دیوارهای حائل منحنی و تونل‌ها
در سازه‌هایی با فرم منحنی مانند دیوارهای حائل قوسی یا تونل‌های بتنی، به‌کارگیری خاموت‌های سنتی دشوار و با خطای بالا همراه است. اما خاموت مارپیچ با قابلیت فرم‌پذیری بالا و امکان تطبیق با شعاع منحنی، گزینه‌ای اجرایی و فنی مناسب برای این مقاطع به شمار می‌رود. - سازههای صنعتی خاص و تأسیسات حساس
در برخی سازههای صنعتی مانند سیلوها، مخازن تحت فشار، راکتورها یا برج‌های خنک‌کننده، به‌دلیل شکل هندسی ویژه و نیاز به توزیع یکنواخت نیرو، استفاده از خاموت مارپیچ هم از لحاظ فنی و هم اجرایی توصیه میشود. در این موارد، خاموت مارپیچ نه‌تنها نقش مقاومتی دارد بلکه در هماهنگی با سیستم قالب‌بندی نیز بسیار مؤثر عمل میکند. - ستونهای نمایان در طراحی‌های معماری مدرن
در پروژه‌هایی که معماری نقش برجسته‌ای دارد و ستون‌ها به‌عنوان اجزای قابل‌دید در طراحی لحاظ می‌شوند، استفاده از خاموت مارپیچ موجب ایجاد یک الگوی منظم و زیبای خطوط مارپیچ در قالب بتن شده و جلوه بصری خاصی به سازه می‌بخشد. در این موارد، مهندسی سازه و معماری بهصورت توأمان از مزایای آن بهره‌مند می‌شوند. - مقاطع خاص در بیمارستان‌ها و مراکز داده
در ساختمان‌هایی که نیاز به پایداری بسیار بالا در برابر زلزله و ارتعاش دارند، مانند بیمارستان‌ها، دیتاسنترها یا مراکز کنترل بحران، خاموت مارپیچ به‌عنوان راهکاری برای بهبود عملکرد لرزهای و افزایش اطمینان عملکردی در نظر گرفته میشود. - پروژه‌های مقاوم‌سازی و به‌سازی لرزهای
در پروژه‌های مقاوم‌سازی اعضای سازه‌ای موجود، به‌ویژه ستونهای بتن‌آرمه، استفاده از خاموت مارپیچ به‌عنوان لایه تقویتی دور ستون باعث افزایش مقاومت محوری و برشی آن عضو میشود. این روش بدون افزایش قابل توجه حجم مقطع، عملکرد لرزهای سازه را به‌طور چشم‌گیری بهبود می‌بخشد.
مزایای استفاده از خاموت مارپیچ
خاموت مارپیچ به‌عنوان یکی از عناصر پیشرفته در آرماتوربندی سازههای بتن‌آرمه، دارای مزایای متعدد و مؤثری است که هم در سطح طراحی سازه و هم در مرحله اجرا، نقش مهمی در ارتقاء کیفیت، عملکرد و ایمنی پروژه ایفا میکند. این مزایا باعث شده که در بسیاری از پروژه‌های خاص، از خاموت مارپیچ به‌عنوان گزینه‌ای بهینه و گاه حتی الزام‌آور استفاده شود. در ادامه، مهم‌ترین مزایای فنی، اجرایی و اقتصادی آن را بررسی می‌کنیم:
- توزیع یکنواخت تنش در مقطع بتن‌آرمه
یکی از مهم‌ترین مزایای خاموت مارپیچ، حذف نقاط تمرکز تنش ناشی از زوایای تند در خاموت‌های سنتی است. ساختار پیوسته و گرد آن موجب توزیع همگن نیروهای وارده در سراسر مقطع میشود، که این امر خطر ترک‌خوردگی، له‌شدگی یا گسیختگی موضعی در محل‌های بحرانی را به‌طور محسوسی کاهش می‌دهد. - افزایش شکلپذیری و جذب انرژی در برابر زلزله
در سازه‌هایی که تحت بارهای جانبی مانند زلزله قرار میگیرند، شکلپذیری مقاطع اهمیت زیادی دارد. خاموت مارپیچ به‌دلیل پیوستگی و خم‌های نرم، ظرفیت جذب انرژی بالاتری دارد و در برابر نیروهای تکرارشونده یا سیکلی، عملکرد بسیار بهتری نسبت به خاموت‌های گوشه‌دار سنتی از خود نشان می‌دهد. - افزایش انسجام بین میلگردهای طولی و بتن اطراف
فرم مارپیچ باعث افزایش درگیری مکانیکی بین میلگردهای طولی و بتن میشود. این انسجام موجب پایداری بیشتر در حین بارگذاری و کاهش جابه‌جایی میلگردها نسبت به یکدیگر شده و رفتار یکپارچه‌تری را در مقطع ایجاد میکند. - کاهش احتمال گسیختگی ترد در ستون‌ها
در ستون‌هایی که تحت بار محوری و خمشی همزمان قرار دارند، وجود گره در خاموت‌های بسته می‌تواند به گسیختگی ناگهانی و ترد منجر شود. خاموت مارپیچ با حذف این گره‌ها، مسیر انتقال نیرو را بهبود بخشیده و احتمال گسیختگی ناگهانی را کاهش می‌دهد. - همخوانی کامل با مقاطع دایرهای و منحنی‌شکل
در سازه‌هایی با مقاطع گرد یا بیضوی، اجرای خاموت بسته با زوایای قائم منجر به عدم پوشش مناسب در تمام نقاط میشود. خاموت مارپیچ به‌طور طبیعی با این نوع مقاطع تطابق دارد و در نتیجه پایداری مقطع و یکنواختی مقاومت آن را تضمین میکند. - قابلیت اجرا با دقت بالا و خطای کمتر
با استفاده از دستگاههای فرمدهی مارپیچ، اجرای این نوع خاموت با دقت بسیار بالاتری نسبت به فرمدهی دستی انجام میشود. این امر باعث یکنواختی گام‌ها، کنترل شعاع خم و هم‌مرکز بودن کامل میلگردها میشود که در عملکرد سازه‌ای نهایی نقش بسزایی دارد. - افزایش دوام سازه در بلندمدت
فرم پیوسته خاموت مارپیچ در کنار توزیع بتن یکنواخت‌تر، موجب بهبود پوشش محافظتی بتن بر روی میلگرد میشود. این پوشش مناسب، از میلگردها در برابر عوامل خورنده محیطی مانند رطوبت و مواد شیمیایی محافظت کرده و طول عمر سازه را افزایش می‌دهد. - زیبایی بصری در سازههای نمایان
در برخی پروژه‌ها که ستون‌ها و المان‌های سازه‌ای در دید هستند، استفاده از خاموت مارپیچ می‌تواند باعث ایجاد خطوط منظم و متقارن در بدنه بتن شود. این موضوع به جذابیت بصری سازه کمک کرده و امکان ترکیب مؤثرتر بین مهندسی سازه و طراحی معماری را فراهم می‌سازد. - قابلیت کنترل بهتر گام و چگالی آرماتوربندی
با طراحی مناسب، می‌توان گام (فاصله بین دورها) و تعداد دورهای خاموت مارپیچ را به‌گونه‌ای تنظیم کرد که دقیقاً با نیاز سازه هم‌خوان باشد. این موضوع به مهندسان این امکان را می‌دهد تا چگالی آرماتوربندی را با دقت بالا و متناسب با سطح نیروهای وارده کنترل کنند. - افزایش ایمنی در شرایط بهره‌برداری و حوادث احتمالی
رفتار بهتر خاموت مارپیچ در شرایط بارگذاری شدید مانند زلزله، ضربه یا نشست‌های غیرمنتظره، موجب افزایش ایمنی کلی سازه میشود. این نوع خاموت می‌تواند تغییر شکل‌های بزرگ را قبل از گسیختگی تحمل کرده و زمان بیشتری برای تخلیه یا اقدام اضطراری فراهم کند.
در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی، میلگرد یکی از پرهزینه‌ترین اجزای ساخت‌وساز است که مدیریت درست در استفاده از آن، می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر هزینه‌های نهایی پروژه داشته باشد، در این مقاله به بررسی کامل روش‌های صرفه‌جویی در مصرف میلگرد می‌پردازیم و نکات کلیدی برای کاهش مصرف، افزایش بازدهی و کاهش هزینه‌ها را ارائه خواهیم کرد:
بیشتر بخوانیدتفاوت خاموت مارپیچ با خاموت بسته
در ادامه تفاوت‌های عملکردی و اجرایی بین دو نوع خاموت را در قالب جدول مشاهده می‌کنید:
| مشخصه | خاموت مارپیچ | خاموت بسته سنتی |
|---|---|---|
| نحوه اجرا | فرمدهی مارپیچی پیوسته | خم‌کاری دستی یا ماشینی |
| توزیع تنش در مقطع | یکنواخت | متمرکز در گوشه‌ها |
| عملکرد لرزهای | بسیار خوب | نسبتاً خوب |
| مصرف فولاد | در بعضی موارد کمتر | معمولاً بیشتر |
| سرعت اجرا | بالا با دستگاه صنعتی | متوسط تا پایین |
| ظاهر مقطع | یکنواخت و زیبا | زوایای مشخص |
نکات اجرایی مهم در استفاده از خاموت مارپیچ
استفاده از خاموت مارپیچ در سازههای بتن‌آرمه، علاوه بر طراحی مهندسی دقیق، نیازمند رعایت مجموعه‌ای از نکات اجرایی تخصصی است که تضمین‌کننده عملکرد صحیح و ایمن این نوع خاموت در سازه خواهد بود. بی‌توجهی به این نکات می‌تواند باعث کاهش مقاومت نهایی، افزایش هزینه تعمیرات یا حتی بروز نقص عملکردی در هنگام بهره‌برداری شود. در ادامه، مهم‌ترین نکات اجرایی که باید در تولید، نصب و بتن‌ریزی در کنار خاموت مارپیچ مدنظر قرار گیرند، آورده شده است:
- کنترل دقیق گام مارپیچ (Pitch)
فاصله بین حلقه‌های خاموت مارپیچ باید مطابق با نقشه‌های اجرایی و محاسبات سازه‌ای تنظیم شود. کاهش بیش از حد این فاصله می‌تواند منجر به مصرف غیرضروری فولاد و افزایش هزینه‌ها شود، در حالیکه افزایش بیش از حد آن ممکن است باعث کاهش مقاومت برشی مقطع و اختلال در انتقال نیرو شود. - استفاده از دستگاههای فرمدهی استاندارد
اجرای خاموت مارپیچ با کیفیت مناسب تنها با استفاده از دستگاههای مکانیزه و فرمدهی مارپیچ با دقت بالا امکان‌پذیر است. این دستگاه‌ها باید قابلیت تنظیم شعاع خم، گام، زاویه پیچش و سرعت تولید را داشته باشند. فرمدهی دستی این خاموت در پروژه‌های حرفه‌ای توصیه نمی‌شود، چرا که یکنواختی موردنیاز را تأمین نمی‌کند. - رعایت شعاع خم استاندارد و یکنواختی در کل طول عضو
در طول ستون یا عضو بتن‌آرمه، انحنای خاموت باید کاملاً یکنواخت و بدون نوسان در شعاع باشد. هرگونه تغییر ناگهانی در انحنا، گام یا زاویه پیچش ممکن است باعث تمرکز تنش و کاهش عملکرد مقاومتی شود. - تثبیت دقیق میلگردهای طولی داخل خاموت مارپیچ
پس از قرارگیری خاموت مارپیچ، میلگردهای طولی باید با اسپیسرها یا گیره‌های مناسب در موقعیت طراحی‌شده تثبیت شوند تا در حین بتن‌ریزی جابه‌جا نشوند. حرکت میلگردها در زمان بتن‌ریزی باعث کاهش پوشش بتن، ایجاد حفره یا ترک و در نهایت تضعیف مقطع میشود. - تأمین پوشش بتنی مناسب در اطراف خاموت و میلگردها
پوشش بتن در اطراف خاموت مارپیچ باید با دقت و طبق نقشه رعایت شود. به‌دلیل فرم مارپیچی، احتمال تماس موضعی خاموت با قالب وجود دارد، که در صورت عدم رعایت کاور مناسب، مقاومت در برابر خوردگی کاهش می‌یابد. استفاده از اسپیسرهای دقیق برای کنترل فاصله بین میلگرد و قالب الزامی است. - درزگیری محل ابتدایی و انتهایی مارپیچ
در محل شروع و پایان خاموت مارپیچ، توجه به نحوه گره‌زدن یا اتصال انتهایی اهمیت زیادی دارد. در این نقاط باید از خم‌های مناسب یا جوش‌های دقیق استفاده شود تا از باز شدن یا گسیختگی خاموت جلوگیری گردد. در برخی پروژه‌ها از جوش نقطه‌ای یا گیره‌های خاص استفاده میشود. - کنترل هم‌مرکزی میلگردهای طولی و مارپیچ در قالب‌بندی
هنگام جانمایی در قالب، باید اطمینان حاصل شود که خاموت مارپیچ و میلگردهای طولی در مرکز مقطع قرار گرفته‌اند و از تماس مستقیم با قالب جلوگیری شود. این کار علاوه‌بر ایجاد بتن‌ریزی یکنواخت، از خطر خوردگی و کاهش پوشش در نقاط مختلف جلوگیری میکند. - توجه به بتن‌ریزی و تراکم مناسب در اطراف مارپیچ
به‌دلیل تراکم آرماتورها در بخش‌هایی که از خاموت مارپیچ استفاده شده، ممکن است بتن به‌سختی وارد نواحی میانی شود. استفاده از ویبراتور با قطر مناسب و تراکم هدفمند در حین بتن‌ریزی برای جلوگیری از حفره یا کرمو شدن بتن در این نواحی الزامی است. - بررسی تطابق اجرایی با نقشه و نظارت بر نصب
پس از اجرای کامل آرماتوربندی، پیش از بتن‌ریزی باید توسط ناظر مقیم یا تیم کنترل کیفیت، ابعاد، موقعیت، تعداد دور مارپیچ، فاصله گام، نحوه گره‌زدن و کاور بتن بررسی و تأیید شود. هرگونه مغایرت باید قبل از بتن‌ریزی اصلاح گردد. - ملاحظات ایمنی در حمل و نصب خاموت مارپیچ
به‌دلیل وزن و فرم پیچیده این نوع خاموت، حمل آن در کارگاه و قرارگیری در قالب نیازمند رعایت نکات ایمنی است. در پروژه‌های با مقیاس بزرگ، لازم است خاموت‌ها بهصورت پریفاب در کارخانه آماده‌سازی شده و در محل نصب شوند تا از بروز آسیب در حین حمل و جابه‌جایی جلوگیری شود.
قیمت خاموت مارپیچ و عوامل مؤثر بر آن
در حال حاضر دانستن قیمت روز خاموت برای محاسبه هر چه بهتر هزینه‌های پروژه و همچنین برنامه‌ریزی هر چه بهتر، امری ضروری است و ما در آهن اینجا قیمت انواع مقاطع فولادی از جمله قیمت روز میلگرد و قیمت روز خاموت را ارائه می‌کنیم:
در سازههای بتنی، استفاده از اجزای تقویتی نقش مهمی در افزایش ایمنی و پایداری دارد. خاموت، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین المان‌های فولادی در آرماتوربندی، وظیفه مهار نیروهای جانبی و حفظ انسجام میلگردهای طولی را برعهده دارد، دانستن ویژگی‌ها و نحوه درست اجرای خاموت در ساختمان، کمک‌به‌سزایی در تقویت هرچه بهتر ساختمان میکند:
بیشتر بخوانیدجمعبندی
خاموت مارپیچ به‌عنوان یکی از انواع پیشرفته خاموت در طراحی سازههای بتن‌آرمه، مزایای قابل‌توجهی از نظر مقاومت برشی، شکلپذیری لرزهای، توزیع تنش و صرفه‌جویی در مصرف فولاد دارد. این نوع خاموت در پروژه‌های خاص مانند ستونهای دایرهای، پایه‌های پل، تونل‌ها و سازههای نمایان به‌کار می‌رود و با اجرای اصولی، می‌تواند عمر مفید و عملکرد فنی سازه را به‌طور چشم‌گیری افزایش دهد.
برای داشتن خریدی آگاهانه و انتخاب مقطع فولادی متناسب با نیاز پروژه، بهره‌مندی از مشاوره تخصصی امری ضروری است. کارشناسان مجرب و حرفه‌ای آهن اینجا با تسلط کامل بر بازار آهن و شناخت دقیق نیازهای فنی، آماده‌اند تا مشاوره‌ای سودمند و کاربردی به شما ارائه دهند. این مشاوره به شما کمک میکند تا با اطمینان بیشتر، انتخابی دقیق‌تر و اقتصادی‌تر داشته باشید.
-
1. خاموت مارپیچ چیست و چه کاربردی دارد؟
خاموت مارپیچ نوعی آرماتور عرضی بهصورت مارپیچی پیوسته است که برای ستونهای دایرهای و سازههای لرزهای استفاده میشود. -
2. تفاوت اصلی خاموت مارپیچ با خاموت بسته در چیست؟
خاموت مارپیچ فاقد گره و گوشه است و تنشها را بهصورت یکنواخت منتقل میکند، در حالیکه خاموت بسته دارای تمرکز تنش در زوایا است. -
3. مزیت خاموت مارپیچ در سازههای زلزلهخیز چیست؟
افزایش شکلپذیری، جذب انرژی بیشتر و جلوگیری از گسیختگی ناگهانی از مزایای اصلی آن در سازههای زلزلهخیز است. -
4. اجرای خاموت مارپیچ به چه تجهیزاتی نیاز دارد؟
برای فرمدهی دقیق و سریع، نیاز به دستگاههای مخصوص مارپیچساز وجود دارد که در کارگاههای مجهز مورد استفاده قرار میگیرند. -
5. آیا استفاده از خاموت مارپیچ در آییننامهها مجاز است؟
بله، در آییننامههایی مانند ACI و مقررات ملی ساختمان ایران، استفاده از خاموت مارپیچ در شرایط خاص توصیه شده و مجاز است.