تفاوت ورق سیاه st37 و st52 + مقایسه تخصصی و کاربردی

ورق سیاه یکی از پرمصرف‌ترین مقاطع فولادی است که به روش نورد گرم تولید می‌شود. این محصول در گریدهای مختلفی عرضه می‌گردد که از میان آن‌ها ورق سیاه st37 و st52 بیشترین کاربرد را دارند. تفاوت در ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی این دو ورق، موجب شده هرکدام در صنایع و پروژه‌های خاصی مورد استفاده قرار گیرند. آشنایی با تفاوت ورق سیاه st37 و st52 به مهندسان و پیمانکاران کمک می‌کند انتخابی دقیق‌تر و اقتصادی‌تر داشته باشند.

«اگر قصد خرید ورق سیاه دارید، اولین قدم آگاهی از قیمت روز ورق سیاه است، ما در آهن اینجا، قیمت‌ها را به‌صورت لحظه‌ای و معتبر در اختیار شما قرار داده‌ایم، پس پیشنهاد می‌کنیم سری به صفحه قیمت ورق سیاه بزنید.»

در این مقاله به تفاوت ورق سیاه st37 و st52، ویژگی ها، کاربردها و نکات مهم در استفاده از هر کدام می پردازیم، پس در ادامه با آهن اینجا همراه باشید.

ورق سیاه st37 چیست؟

ورق سیاه st37 یکی از پرمصرف‌ترین گریدهای فولادی تولیدشده به روش نورد گرم است که در دسته فولادهای ساختمانی قرار می‌گیرد. این ورق در استاندارد DIN آلمان تعریف شده و به‌عنوان یک فولاد کم‌کربن شناخته می‌شود. علت نام‌گذاری آن، مقدار تقریبی استحکام کششی این فولاد (حدود 370 نیوتن بر میلی‌متر مربع) است که در نام اختصاری st37 انعکاس یافته است.

این نوع ورق معمولاً در ضخامت‌ها و ابعاد متنوع تولید می‌شود و در بازار به شکل ورق شیت، رول (کویل) و برش خورده عرضه می‌گردد. رنگ سطح این ورق به دلیل فرآیند نورد گرم، تیره و مات است و همین ظاهر، باعث شده در بازار با عنوان ورق سیاه شناخته شود. سطح آن در مقایسه با ورق‌های نورد سرد صیقلی و براق نیست و به‌همین دلیل، قبل از استفاده در برخی پروژه‌ها ممکن است فرآیندهایی مانند رنگ‌آمیزی یا پوشش‌دهی سطحی روی آن انجام شود.

از نظر تولید، ورق سیاه st37 ابتدا از طریق ذوب‌ریزی فولاد در کوره‌های قوس الکتریکی یا کنورتور به‌دست می‌آید و پس از آن، به شکل اسلب ریخته‌گری می‌شود. سپس اسلب‌ها در کوره‌های پیش‌گرم تا دمای بالا حرارت دیده و از بین غلتک‌های نورد عبور داده می‌شوند تا ضخامت مورد نظر حاصل شود. در پایان، محصول نهایی به شکل ورق تخت یا رول جمع‌آوری می‌شود و آماده عرضه به بازار است.

یکی از نکات مهم در خصوص این ورق، رعایت استاندارد ملی ایران (ISIRI 3765) است که تولیدکنندگان داخلی ملزم به رعایت آن هستند. این استاندارد، خواص مکانیکی و ترکیب شیمیایی ورق st37 را به‌طور دقیق مشخص کرده و انطباق محصول با این الزامات، تضمین‌کننده کیفیت آن محسوب می‌شود.

به دلیل جایگاه گسترده این گرید در صنایع، بسیاری از کارخانه‌های فولادسازی بزرگ کشور مانند ذوب‌آهن اصفهان و فولاد مبارکه، تولید انبوه آن را در خطوط خود دارند و همین مسئله باعث شده که ورق st37 همواره در بازار آهن ایران به‌عنوان یک گزینه اصلی و پایه‌ای شناخته شود.

ویژگی‌های ورق سیاه st37

ورق سیاه st37 یکی از پرکاربردترین فولادهای ساختمانی است که به دلیل ساختار ساده، ترکیب شیمیایی متعادل و قیمت مناسب، جایگاه ویژه‌ای در بازار آهن و فولاد دارد. این ورق در دسته فولادهای کم‌کربن قرار می‌گیرد و به همین دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی دارد. در ادامه، به بررسی کامل این ویژگی‌ها می‌پردازیم:

1. میزان کربن پایین و فولاد کم‌کربن بودن
   ورق st37 در دسته فولادهای کم‌کربن با حدود 0.17 درصد کربن قرار می‌گیرد. این مقدار کم کربن باعث می‌شود فولاد رفتار نرم و انعطاف‌پذیرتری داشته باشد و در مقایسه با فولادهای پرکربن، شکنندگی کمتری نشان دهد. در واقع، این ویژگی تضمین می‌کند که ورق st37 به راحتی در فرآیندهای ساخت و ساز، شکل‌دهی و تغییر ابعاد مورد استفاده قرار گیرد بدون اینکه دچار شکست ناگهانی شود.
2. جوش‌پذیری بسیار عالی و بدون محدودیت
   یکی از بارزترین ویژگی‌های ورق سیاه st37 جوش‌پذیری بالا است. به دلیل درصد پایین کربن، این ورق به‌راحتی با اغلب روش‌های جوشکاری مانند قوس الکتریکی دستی (SMAW)، جوشکاری زیرپودری (SAW)، جوشکاری MIG/MAG و حتی جوشکاری نقطه‌ای متصل می‌شود. در بیشتر مواقع نیازی به پیش‌گرم یا پس‌گرم وجود ندارد که همین مسئله باعث کاهش هزینه‌های اجرایی و افزایش سرعت پروژه‌ها می‌شود.
3. استحکام کششی متوسط و مناسب برای پروژه‌های ساختمانی
   مقدار استحکام کششی (Tensile Strength) ورق st37 در محدوده 360 تا 510 مگاپاسکال است. این میزان استحکام نشان می‌دهد که ورق می‌تواند به خوبی در برابر نیروهای واردشده مقاومت کند اما برای بارهای فوق سنگین طراحی نشده است. همین ویژگی سبب می‌شود این ورق بیشتر در پروژه‌های ساختمانی و عمومی مورد استفاده قرار گیرد و در عین حال هزینه‌های کلی پروژه کاهش یابد.
4. انعطاف‌پذیری (Ductility) و شکل‌پذیری (Formability) بالا
   ورق st37 به دلیل ساختار کریستالی ساده و درصد پایین کربن، به‌خوبی قابلیت خمکاری، کشش و شکل‌دهی دارد. این ویژگی موجب می‌شود بتوان آن را به راحتی به مقاطع مختلفی مانند پروفیل، نبشی، ناودانی و تیرآهن تبدیل کرد. همچنین این ورق در فرآیندهایی مانند نوردکاری مجدد، سوراخ‌کاری و پرسکاری نیز به‌خوبی عمل می‌کند.
5. چقرمگی مناسب (Toughness) و مقاومت در برابر ضربه
   خاصیت چقرمگی در ورق st37 به این معناست که هنگام وارد شدن نیرو یا ضربه ناگهانی، ورق دچار شکست ترد نمی‌شود، بلکه تغییر شکل می‌دهد. این موضوع برای سازه‌های ساختمانی و عمرانی بسیار حیاتی است، زیرا در شرایطی مانند زلزله یا بارهای ناگهانی، انعطاف‌پذیری سازه باعث جلوگیری از ریزش آن می‌شود.
6. ظاهر تیره و مات ناشی از نورد گرم
   به دلیل تولید با فرآیند نورد گرم، سطح ورق st37 دارای لایه‌ای از اکسید آهن است که رنگ خاکستری تیره یا مشکی به آن می‌دهد. این ظاهر، مشخصه اصلی ورق سیاه محسوب می‌شود. البته همین سطح مات و خشن باعث می‌شود که این ورق برای استفاده نهایی نیازمند رنگ‌آمیزی یا پوشش‌دهی ضدزنگ باشد.
7. وزن استاندارد و هم‌خوانی با جدول اشتال
   وزن ورق سیاه st37 مطابق با استانداردهای بین‌المللی و جدول اشتال محاسبه می‌شود. این دقت در وزن‌کشی باعث می‌شود در طراحی و اجرای پروژه‌های ساختمانی، محاسبات بار مرده و بار زنده با دقت بالایی صورت گیرد و از بروز خطاهای سازه‌ای جلوگیری شود.
8. سهولت در برشکاری و ماشین‌کاری
   به دلیل سختی کم، ورق st37 به‌راحتی با ابزارهایی مثل گیوتین، هواگاز و پلاسما برش داده می‌شود. همچنین در عملیات ماشین‌کاری و سوراخ‌کاری نیز مقاومت بالایی در برابر ابزار مصرف نمی‌کند و این موضوع باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها و افزایش سرعت تولید می‌شود.
9. مقاومت متوسط در برابر سایش و خوردگی
   ورق سیاه st37 در مقایسه با فولادهای آلیاژی ضدسایش، مقاومت کمی در برابر اصطکاک و سایش دارد. همچنین در محیط‌های مرطوب یا در معرض مواد شیمیایی، دچار زنگ‌زدگی می‌شود. به همین دلیل برای افزایش طول عمر، معمولاً با رنگ، ضدزنگ یا پوشش گالوانیزه محافظت می‌گردد.
10. مطابقت با استانداردهای ملی و بین‌المللی
    ورق st37 علاوه بر اینکه تحت استاندارد DIN آلمان تولید می‌شود، با استاندارد ملی ایران ISIRI 3765 نیز مطابقت دارد. رعایت این استانداردها تضمین می‌کند که محصول دارای کیفیت مکانیکی و ترکیب شیمیایی مناسب برای استفاده در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی باشد.
11. قابلیت پوشش‌دهی و افزایش طول عمر
    به دلیل سطح خشن، ورق st37 پذیرش بالایی برای انواع پوشش‌های ضدخوردگی دارد. پوشش‌هایی مثل اپوکسی، رنگ صنعتی و گالوانیزه گرم روی این ورق به‌خوبی می‌چسبند و از آن در برابر زنگ‌زدگی و تخریب ناشی از رطوبت محافظت می‌کنند.
12. صرفه اقتصادی و در دسترس بودن در بازار
    یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ورق st37 قیمت مناسب آن در مقایسه با گریدهای بالاتر مانند st52 است. این موضوع باعث می‌شود این ورق در پروژه‌های پرمصرف ساختمانی، اسکلت‌های فلزی و سازه‌های عمومی انتخاب اول پیمانکاران و مهندسان باشد. علاوه بر این، تولید انبوه آن توسط کارخانه‌های بزرگی مثل فولاد مبارکه اصفهان موجب شده همیشه در بازار در دسترس باشد.

کاربردهای ورق سیاه st37

ورق سیاه st37 به دلیل ترکیب شیمیایی ساده، قیمت اقتصادی و خواص مکانیکی متعادل، یکی از پرمصرف‌ترین مقاطع فولادی در ایران و جهان محسوب می‌شود. این ورق در صنایع مختلف ساختمانی، عمرانی و حتی بخش‌های سبک صنعتی جایگاه ویژه‌ای دارد. در ادامه مهم‌ترین حوزه‌های کاربرد آن را بررسی می‌کنیم:

• ساخت اسکلت فلزی ساختمان‌ها
  مهم‌ترین مصرف ورق st37 در تولید و اجرای اسکلت فلزی ساختمان‌های مسکونی و تجاری است. این ورق به دلیل جوش‌پذیری بالا و استحکام مناسب، برای تولید تیرها، ستون‌ها و اتصالات فولادی انتخابی ایده‌آل محسوب می‌شود. همچنین در پروژه‌های انبوه‌سازی، استفاده از st37 به کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت اجرا کمک می‌کند.
• تولید پروفیل و مقاطع فولادی ساختمانی
  از ورق st37 برای تولید پروفیل‌های ساختمانی مثل قوطی، چهارچوب و پروفیل‌های سبک و سنگین استفاده می‌شود. همچنین این ورق ماده اولیه ساخت نبشی، ناودانی، سپری و تیرآهن سبک است. شکل‌پذیری خوب آن باعث شده در خطوط نورد کارخانه‌ها به‌راحتی به مقاطع مختلف تبدیل شود.
• ساخت سوله‌ها و سازه‌های صنعتی سبک
  در پروژه‌های سوله‌سازی و سالن‌های صنعتی، ورق st37 به‌طور گسترده به کار می‌رود. این ورق برای ساخت قاب‌های اصلی، بادبندها و پوشش‌های فلزی گزینه‌ای مطمئن است. دلیل استفاده آن، قیمت مناسب و توانایی تحمل بارهای متعارف سازه‌ای است.
• صنایع خودروسازی سبک
  در بخش‌هایی از صنایع خودروسازی که نیاز به ورق با استحکام بالا وجود ندارد، ورق st37 به کار گرفته می‌شود. برای مثال، در ساخت برخی از قطعات بدنه خودروهای سبک و ماشین‌آلات کشاورزی، استفاده از این ورق رایج است.
• ساخت تجهیزات و ماشین‌آلات عمومی
  ورق سیاه st37 به دلیل ماشین‌کاری آسان در ساخت تجهیزات عمومی مثل تانک‌های ذخیره سبک، قطعات صنعتی کوچک و ماشین‌آلاتی که تحت فشار سنگین قرار ندارند به‌کار می‌رود.
• پروژه‌های عمرانی و زیربنایی
  این ورق در بسیاری از پروژه‌های عمرانی از جمله پل‌های سبک، راه‌سازی، دکل‌های مخابراتی و تجهیزات شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد. چقرمگی بالا و مقاومت مناسب در برابر ضربه‌های ناگهانی، ایمنی این سازه‌ها را تضمین می‌کند.
• ساخت مخازن و کانتینرهای سبک
  ورق st37 برای ساخت مخازن ذخیره آب، کانتینرهای حمل کالا و برخی تجهیزات انباری که فشار زیادی تحمل نمی‌کنند، کاربرد دارد. علت انتخاب این ورق، سهولت برشکاری و جوشکاری آن است.
• زیرسازی و فونداسیون سازه‌ها
  در پروژه‌های بزرگ، ورق st37 برای صفحات زیرستون (Base Plate)، کف ستون‌ها و بخش‌هایی از فونداسیون فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. جوش‌پذیری عالی آن موجب شده که اتصال مطمئنی بین اجزای مختلف سازه برقرار کند.
• تولید ادوات کشاورزی و صنعتی سبک
  بسیاری از ابزارهای کشاورزی مانند شاسی تراکتور سبک، گاوآهن کوچک، تریلرهای سبک و حتی بخش‌هایی از تجهیزات فرآوری مواد اولیه، از ورق st37 ساخته می‌شوند.
• پروژه‌های شهری و مبلمان شهری
  ورق st37 در تولید نیمکت‌ها، تابلوها، پایه‌های روشنایی و نرده‌های فلزی به‌کار می‌رود. ظاهر ساده و قیمت مناسب آن، این ورق را به انتخابی اقتصادی برای شهرداری‌ها و پیمانکاران تبدیل کرده است.
• تجهیزات حمل‌ونقل سبک
  این ورق در تولید تریلرهای سبک، واگن‌های کوچک و کانکس‌ها به‌کار می‌رود. علت اصلی انتخاب، وزن استاندارد و شکل‌پذیری بالا است که فرآیند طراحی را آسان می‌کند.
• کارخانه‌های تولید لوازم خانگی و صنعتی سبک
  برخی از لوازم خانگی فلزی مانند اجاق‌گاز، ماشین لباس‌شویی و یخچال صنعتی سبک در بخش‌هایی از بدنه خود از ورق st37 استفاده می‌کنند. دلیل اصلی آن، سهولت خمکاری و قابلیت رنگ‌پذیری بالا است.

ورق سیاه چیست؟

ورق سیاه یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین محصولات فولادی است که در صنایع مختلف نقش کلیدی دارد، در این مقاله به بررسی دقیق تعریف ورق سیاه، مراحل تولید، استانداردها، کاربردها، مزایا و نکات مهم انتخاب آن می‌پردازیم:

بیشتر بخوانید

ورق سیاه st52 چیست؟

ورق سیاه st52 یکی از گریدهای مهم فولاد ساختمانی و صنعتی است که بر اساس استاندارد DIN آلمان تعریف شده و به عنوان یک فولاد کم‌آلیاژ شناخته می‌شود. عدد 52 در نام این گرید نشان‌دهنده حداقل استحکام کششی تقریبی آن (حدود 520 نیوتن بر میلی‌متر مربع) است و همین موضوع سبب شده که این ورق در دسته فولادهای مقاوم‌تر نسبت به st37 قرار بگیرد.

این ورق در فرآیند نورد گرم تولید می‌شود. ابتدا فولاد مذاب به شکل اسلب (Slab) ریخته‌گری شده و سپس در کوره‌های پیش‌گرم تا دمای بسیار بالا حرارت داده می‌شود. اسلب‌ها پس از عبور از غلتک‌های متعدد، به ضخامت مورد نظر کاهش یافته و به صورت ورق تخت یا کویل (رول) تولید می‌شوند. در پایان فرآیند، سطح ورق به دلیل تماس با اتمسفر داغ، لایه‌ای از اکسید پیدا کرده و رنگی خاکستری تیره به خود می‌گیرد که دلیل اصلی نام‌گذاری آن به عنوان ورق سیاه است.

یکی از تفاوت‌های مهم در فرآیند تولید ورق st52 نسبت به st37، تنظیم دقیق‌تر ترکیب شیمیایی است. در ساخت این ورق علاوه بر کربن، از مقادیر بیشتری منگنز و در برخی موارد عناصر ریزآلیاژی دیگر مانند سیلیسیم نیز استفاده می‌شود. همین تغییرات در ترکیب باعث می‌شود که محصول نهایی از نظر خواص مکانیکی در سطح بالاتری قرار بگیرد.

ورق سیاه st52 در بازار آهن‌آلات معمولاً در ابعاد و ضخامت‌های متنوعی عرضه می‌شود. این ورق می‌تواند به صورت شیت (ورق‌های فابریک با ابعاد مشخص)، رول‌های سنگین (کویل) یا ورق‌های برش‌خورده سفارشی در دسترس خریداران قرار گیرد. همین تنوع در ابعاد و نحوه عرضه، باعث شده تا مصرف‌کنندگان بتوانند متناسب با نوع پروژه خود، بهترین گزینه را انتخاب کنند.

در ایران، تولید ورق سیاه st52 توسط کارخانه‌های بزرگ فولادی مانند فولاد مبارکه اصفهان و برخی واحدهای نورد دیگر انجام می‌شود. این کارخانه‌ها محصول خود را بر اساس استاندارد ملی ایران (ISIRI) و مطابق با الزامات کیفی بین‌المللی عرضه می‌کنند. وجود این استانداردها باعث می‌شود که ورق st52 دارای کیفیت پایدار و قابل اطمینان باشد.

از نظر جایگاه در بازار، ورق سیاه st52 معمولاً در دسته ورق‌های مقاوم و تخصصی‌تر قرار می‌گیرد. همین مسئله سبب شده که در مقایسه با ورق‌های ساده‌تر مثل st37، به‌عنوان یک گزینه بالاتر و حرفه‌ای‌تر شناخته شود.

ویژگی‌های ورق سیاه st52

ورق سیاه st52 به‌عنوان یک فولاد کم‌آلیاژ و پرکاربرد، به دلیل ترکیب شیمیایی دقیق‌تر و خواص مکانیکی بالاتر نسبت به ورق st37، جایگاه ویژه‌ای در صنایع سنگین و سازه‌های حساس دارد. در ادامه ویژگی‌های مهم این ورق را بررسی می‌کنیم:

1. درصد کربن بالاتر و وجود عناصر آلیاژی
   ورق st52 دارای حدود 0.2 درصد کربن و درصد بیشتری منگنز است. این مقدار بالاتر کربن و منگنز موجب افزایش سختی (Hardness) و مقاومت مکانیکی آن می‌شود. همین ترکیب شیمیایی است که تفاوت اصلی st52 با گریدهای ساده‌تر مثل st37 را رقم می‌زند.
2. استحکام کششی بالا
   استحکام کششی (Tensile Strength) در ورق st52 حدود 490 تا 630 مگاپاسکال است که آن را به یکی از مقاوم‌ترین ورق‌های ساختمانی و صنعتی تبدیل می‌کند. این میزان مقاومت باعث می‌شود که بتواند در برابر بارهای سنگین و نیروهای زیاد بدون تغییر شکل یا شکست مقاومت کند.
3. مقاومت تسلیم (Yield Strength) بیشتر
   ورق st52 علاوه بر استحکام کششی بالا، دارای مقاومت تسلیم بالاتر (حدود 355 مگاپاسکال) نیز هست. این ویژگی موجب می‌شود که ورق بتواند تحت فشارهای طولانی‌مدت تغییر شکل کمتری داشته باشد و در پروژه‌های حساس عملکرد مطمئن‌تری از خود نشان دهد.
4. چقرمگی و مقاومت در برابر ضربه
   یکی از مزایای مهم ورق st52، چقرمگی بالا است. این خاصیت به آن اجازه می‌دهد تا در برابر ضربات ناگهانی و نیروهای دینامیکی مثل بار زلزله یا بار متحرک مقاومت بیشتری از خود نشان دهد و دچار شکست ترد نشود.
5. قابلیت تحمل بارهای سنگین
   به دلیل استحکام بالا و وجود عناصر آلیاژی، این ورق قادر است بارهای سنگین استاتیکی و دینامیکی را تحمل کند. به همین دلیل، استفاده از آن در پل‌سازی، سدسازی، شاسی ماشین‌آلات سنگین و پروژه‌های نفت و گاز رواج دارد.
6. قابلیت ماشین‌کاری و برش‌کاری دقیق
   ورق st52 با وجود سختی بیشتر، همچنان قابلیت خوبی در برشکاری با لیزر، پلاسما و هواگاز دارد. همچنین در عملیات ماشین‌کاری به‌خوبی عمل می‌کند، البته نسبت به st37 ابزار برش بیشتری را مستهلک می‌کند که این موضوع طبیعی است.
7. مقاومت در برابر خمش و تغییر شکل
   این ورق در مقایسه با گریدهای ساده‌تر، در برابر خمش و تغییر شکل‌های ناخواسته مقاومت بهتری دارد. این موضوع باعث افزایش ایمنی در سازه‌هایی می‌شود که تحت بارهای متغیر قرار دارند.
8. پایداری در شرایط کاری دشوار
   ورق st52 به دلیل ساختار آلیاژی قوی‌تر، در شرایط سخت مانند بارهای متناوب، نیروهای ارتعاشی و تغییرات دمایی عملکرد بسیار خوبی دارد. این ویژگی، آن را به انتخابی مطمئن برای پروژه‌های سنگین تبدیل کرده است.
9. وزن استاندارد مطابق جدول اشتال
   همانند st37، وزن ورق سیاه st52 نیز مطابق با جدول اشتال و استانداردهای بین‌المللی محاسبه می‌شود. این موضوع در طراحی‌های مهندسی اهمیت زیادی دارد زیرا دقت محاسبات بار و وزن سازه را تضمین می‌کند.
10. قابلیت پوشش‌دهی و افزایش طول عمر
    سطح ورق st52 نیز مانند سایر ورق‌های نورد گرم، قابلیت بالایی برای رنگ‌آمیزی، پوشش اپوکسی و گالوانیزه شدن دارد. این امر باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی می‌شود و طول عمر ورق را در محیط‌های مرطوب یا خورنده بیشتر می‌کند.
11. استانداردسازی و تولید مطابق DIN و ISIRI
    ورق st52 طبق استاندارد DIN آلمان و همچنین استاندارد ملی ایران (ISIRI 3765) تولید می‌شود. این انطباق استانداردی باعث می‌شود که کیفیت مکانیکی و شیمیایی ورق در سطح مطلوب و تضمین‌شده قرار گیرد.
12. سطح تیره و نیمه‌براق
    سطح ورق st52 به دلیل نورد گرم، تیره است اما نسبت به st37 کمی براق‌تر و متراکم‌تر دیده می‌شود. این ظاهر ناشی از ترکیب آلیاژی متفاوت آن بوده و برای بسیاری از خریداران نشانه‌ای از مقاومت بیشتر ورق محسوب می‌شود.
13. صرفه‌جویی در مصرف مصالح
    به دلیل استحکام بالاتر، در بسیاری از پروژه‌ها می‌توان از مقاطع کوچک‌تر یا ضخامت کمتر st52 استفاده کرد و همچنان همان میزان ایمنی و مقاومت را به دست آورد. این موضوع باعث کاهش وزن سازه و صرفه‌جویی در هزینه‌های کلی پروژه می‌شود.

کاربردهای ورق سیاه st52

ورق سیاه st52 به دلیل ترکیب شیمیایی قوی‌تر، استحکام کششی بالا و قابلیت تحمل بارهای سنگین، در رده فولادهای صنعتی و سازه‌ای پیشرفته قرار دارد. این ورق در پروژه‌هایی استفاده می‌شود که نیازمند مقاومت مکانیکی بالا، چقرمگی زیاد و دوام طولانی‌مدت هستند. در ادامه مهم‌ترین حوزه‌های مصرف این ورق را بررسی می‌کنیم:

• پل‌سازی و سازه‌های عمرانی سنگین
  ورق st52 به دلیل استحکام بالا و مقاومت در برابر بارهای استاتیکی و دینامیکی، در ساخت پل‌های فلزی، سازه‌های مرتفع و زیرساخت‌های عمرانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ورق می‌تواند بارهای ناشی از عبور خودروهای سنگین، فشار باد و ارتعاشات را به‌خوبی تحمل کند.
• سدسازی و نیروگاه‌ها
  در پروژه‌های سدسازی و نیروگاه‌های برق‌آبی، استفاده از مصالحی با مقاومت بالا الزامی است. ورق st52 در ساخت تجهیزات مرتبط با این پروژه‌ها مثل دریچه‌های فولادی، سازه‌های نگهدارنده و شفت‌های فلزی به کار گرفته می‌شود.
• شاسی و بدنه ماشین‌آلات سنگین
  یکی از اصلی‌ترین کاربردهای ورق st52 در ساخت شاسی کامیون‌ها، تریلی‌ها و ماشین‌آلات راه‌سازی است. به دلیل تحمل بالای آن در برابر بارهای سنگین و ضربات ناشی از حرکت، این ورق برای تولید بدنه ماشین‌آلات معدنی و صنعتی نیز به‌کار می‌رود.
• صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
  به دلیل شرایط سخت و فشارهای بالا در صنایع نفت و گاز، استفاده از ورق‌هایی با مقاومت مکانیکی بالا ضروری است. ورق سیاه st52 برای تولید مخازن تحت فشار، لوله‌های بزرگ‌قطر، سازه‌های دریایی و پایه‌های دکل‌های نفتی کاربرد گسترده‌ای دارد.
• ساخت تجهیزات حمل‌ونقل ریلی
  در تولید واگن‌های باری و مسافری، خطوط ریلی و شاسی قطارها از ورق st52 استفاده می‌شود. استحکام بالا و مقاومت در برابر خستگی مکانیکی این ورق باعث افزایش طول عمر تجهیزات ریلی می‌شود.
• سازه‌های صنعتی بزرگ
  در ساخت کارخانه‌های صنعتی، سالن‌های تولید و سازه‌های فلزی سنگین از ورق st52 برای ستون‌ها، تیرهای باربر و صفحات اتصال استفاده می‌شود. این ورق به دلیل چقرمگی و استحکام بالا، ایمنی سازه‌های صنعتی را تضمین می‌کند.
• تجهیزات معدنی و راه‌سازی
  در معادن و پروژه‌های راه‌سازی، ماشین‌آلات سنگین تحت بار و فشار شدید قرار دارند. ورق st52 برای تولید بیل‌های مکانیکی، بولدوزر، لودر و کامیون‌های معدنی استفاده می‌شود، زیرا مقاومت بالایی در برابر فشارهای مداوم و ضربات ناشی از بارگذاری دارد.
• مخازن بزرگ و تحت فشار
  یکی از مهم‌ترین حوزه‌های مصرف ورق st52، ساخت مخازن ذخیره‌سازی نفت، گاز و آب است. این مخازن به دلیل فشار داخلی بالا نیازمند ورق‌هایی با استحکام زیاد و قابلیت جوشکاری مطمئن هستند که st52 این شرایط را فراهم می‌کند.
• سازه‌های دریایی و بنادر
  در ساخت اسکله‌ها، کشتی‌های باری، سازه‌های دریایی و پایه‌های پل‌های آبی از ورق st52 استفاده می‌شود. دلیل این انتخاب، توانایی ورق در تحمل فشارهای ناشی از جریان آب، ضربه امواج و بارهای سنگین است.
• توربین‌ها و تجهیزات انرژی
  ورق st52 در ساخت توربین‌های بادی، پایه‌های فلزی نیروگاه‌های خورشیدی و اجزای سنگین نیروگاهی کاربرد دارد. مقاومت بالا در برابر بارهای متناوب و دینامیکی، این ورق را به گزینه‌ای ایده‌آل برای حوزه انرژی تبدیل کرده است.
• تجهیزات نظامی و امنیتی
  به دلیل استحکام بالا، ورق st52 در صنایع نظامی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این ورق برای تولید خودروهای زرهی، تجهیزات دفاعی و موانع امنیتی فلزی استفاده می‌شود.
• ماشین‌آلات صنعتی و سازه‌های خاص
  در صنایع مختلف، از جمله فولادسازی، سیمان و پتروشیمی، ورق st52 برای ساخت قطعات ماشین‌آلات سنگین مانند شفت‌ها، غلتک‌ها و تجهیزات انتقال نیرو به‌کار می‌رود.

ورق st52 چیست؟

ورق st52 یکی از مهم‌ترین ورق های سیاه فولادی است که به دلیل استحکام بالا، شکل‌پذیری مناسب و کاربرد در پروژه‌های سنگین و صنعتی، اهمیت زیادی در بازار آهن دارد، در این مقاله بررسی می‌کنیم که ورق st52 چیست و چه مشخصاتی دارد:

بیشتر بخوانید

تفاوت ورق سیاه st37 و st52

ورق سیاه st37 و ورق سیاه st52 هر دو در دسته فولادهای ساختمانی و صنعتی پرکاربرد قرار دارند، اما تفاوت‌های اساسی در ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی، سطح مقاومت و حوزه‌های مصرف آن‌ها وجود دارد. شناخت این تفاوت‌ها به انتخاب درست ورق متناسب با نیاز پروژه کمک می‌کند:

1. ترکیب شیمیایی
   ورق سیاه st37 در دسته فولادهای کم‌کربن قرار می‌گیرد و دارای حدود 0.17 درصد کربن است. این مقدار پایین کربن باعث نرمی و انعطاف‌پذیری بالا و همچنین جوش‌پذیری عالی آن می‌شود. در مقابل، ورق سیاه st52 دارای حدود 0.2 درصد کربن و درصد بالاتری از منگنز است. همین افزایش عناصر آلیاژی موجب سخت‌تر شدن، افزایش مقاومت مکانیکی و کاهش انعطاف‌پذیری نسبی این ورق می‌گردد.
2. استحکام کششی (Tensile Strength)
   استحکام کششی ورق st37 در محدوده 360 تا 510 مگاپاسکال است که نشان می‌دهد توانایی تحمل بارهای متعارف را دارد. این ویژگی باعث می‌شود برای سازه‌های ساختمانی سبک و پروژه‌های عمومی انتخابی اقتصادی باشد. اما ورق st52 با استحکام کششی 490 تا 630 مگاپاسکال، مقاوم‌تر است و برای پروژه‌هایی که نیازمند تحمل بارهای سنگین و شرایط کاری دشوار هستند، گزینه مطمئن‌تری محسوب می‌شود.
3. مقاومت تسلیم (Yield Strength)
   ورق سیاه st37 دارای مقاومت تسلیم حدود 235 مگاپاسکال است، یعنی در این مقدار نیرو، تغییر شکل دائمی آغاز می‌شود. در حالی‌که ورق st52 مقاومت تسلیم بالاتری دارد (حدود 355 مگاپاسکال) و به همین دلیل دیرتر دچار تغییر شکل می‌شود. این تفاوت نشان می‌دهد که st52 برای سازه‌های حساس و تحت بارهای طولانی‌مدت عملکرد بهتری دارد.
4. جوش‌پذیری
   ورق st37 به دلیل میزان پایین کربن، دارای قابلیت جوشکاری بسیار عالی است و تقریباً بدون محدودیت و بدون نیاز به پیش‌گرم قابل اتصال است. در حالی که ورق st52 نیز جوش‌پذیری مناسبی دارد اما به دلیل درصد بالاتر کربن و منگنز، در مقاطع ضخیم‌تر ممکن است نیاز به پیش‌گرم یا کنترل دقیق شرایط جوشکاری داشته باشد.
5. انعطاف‌پذیری و شکل‌دهی
   ورق st37 دارای انعطاف‌پذیری بسیار بالاست و به‌راحتی می‌تواند تحت فرآیندهای نوردکاری، خمکاری و کشش قرار گیرد. این ویژگی سبب می‌شود در تولید مقاطع ساختمانی سبک بسیار پرکاربرد باشد. اما ورق st52 با وجود سختی بیشتر، انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به st37 دارد و در عملیات شکل‌دهی نیازمند تجهیزات قوی‌تر است، هرچند همچنان قابلیت شکل‌دهی مطلوبی دارد.
6. چقرمگی و مقاومت در برابر ضربه
   ورق سیاه st37 دارای چقرمگی متوسط است و برای بارهای ضربه‌ای معمولی کافی به نظر می‌رسد. در مقابل، ورق st52 به دلیل ترکیب شیمیایی و ساختار مستحکم‌تر، چقرمگی بالاتر و توانایی تحمل نیروهای دینامیکی و ضربه‌های ناگهانی را دارد. به همین دلیل برای پروژه‌هایی مثل پل‌سازی، سدسازی و ماشین‌آلات سنگین گزینه بهتری محسوب می‌شود.
7. کاربردها
   ورق st37 به دلیل اقتصادی بودن و خواص مکانیکی متوسط، بیشتر در پروژه‌های ساختمان‌سازی، اسکلت فلزی، پروفیل‌سازی و سوله‌های سبک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مقابل، ورق st52 به دلیل استحکام و مقاومت بالاتر، در پروژه‌های سنگین صنعتی مانند ساخت شاسی کامیون‌ها، تجهیزات راه‌سازی، صنایع نفت و گاز و سازه‌های دریایی به کار می‌رود.
8. قیمت
   ورق st37 به دلیل فرآیند تولید ساده‌تر و ترکیب شیمیایی سبک‌تر، معمولاً قیمت پایین‌تر و اقتصادی‌تری دارد و برای پروژه‌های انبوه‌سازی انتخاب می‌شود. اما ورق st52 به دلیل خواص مکانیکی بالاتر، حضور عناصر آلیاژی بیشتر و کاربرد در صنایع سنگین، گران‌تر است و ارزش افزوده بیشتری برای پروژه‌های صنعتی ایجاد می‌کند.
9. ظاهر سطحی
   هر دو ورق به روش نورد گرم تولید می‌شوند و دارای رنگ خاکستری تیره هستند. با این حال، سطح ورق st37 معمولاً مات‌تر و ساده‌تر دیده می‌شود، در حالی که سطح ورق st52 کمی براق‌تر و متراکم‌تر به نظر می‌رسد. این تفاوت ظاهری هرچند جزئی است، اما در بازار به‌عنوان نشانه‌ای از مقاومت بیشتر st52 شناخته می‌شود.
10. استاندارد تولید
    هر دو ورق بر اساس استاندارد DIN آلمان و استاندارد ملی ایران ISIRI 3765 تولید می‌شوند، اما پارامترهای کنترل کیفیت در تولید st52 سخت‌گیرانه‌تر است تا مقاومت و استحکام بالای آن تضمین شود.

جدول مقایسه ورق سیاه st37 و st52

نکات مهم در استفاده از ورق سیاه st37 و st52

ورق سیاه st37 و st52 هر دو از پرمصرف‌ترین فولادهای نورد گرم هستند و انتخاب صحیح و نحوه استفاده درست از آن‌ها، تأثیر مستقیمی بر ایمنی سازه، طول عمر پروژه و هزینه‌های نهایی دارد. در ادامه، مهم‌ترین نکاتی که باید در زمان استفاده از این دو گرید فولادی رعایت شوند، آورده شده است:

1. انتخاب متناسب با نوع پروژه
   نخستین نکته، انتخاب درست میان st37 و st52 است. اگر پروژه در حوزه ساختمان‌سازی سبک، اسکلت فلزی یا تولید پروفیل‌های ساختمانی است، ورق st37 به دلیل قیمت اقتصادی و جوش‌پذیری عالی گزینه‌ای مناسب است. اما اگر پروژه شامل پل‌سازی، سدسازی، تجهیزات نفت و گاز یا ماشین‌آلات سنگین است، انتخاب st52 ضروری است زیرا این گرید توان تحمل بارهای زیاد و شرایط کاری دشوار را دارد.
2. توجه به مقاومت در برابر بارگذاری
   ورق st37 دارای استحکام کششی متوسط است و برای بارهای سبک و معمولی کفایت می‌کند. در مقابل، ورق st52 دارای مقاومت کششی و تسلیم بالاتری است و باید در پروژه‌هایی به‌کار رود که نیازمند تحمل بارهای سنگین یا بارهای دینامیکی هستند. در صورت استفاده نادرست، سازه با خطر تغییر شکل یا شکست مواجه خواهد شد.
3. کنترل شرایط جوشکاری
   ورق st37 به دلیل کم‌کربن بودن، تقریباً بدون محدودیت جوشکاری می‌شود. اما ورق st52 با وجود قابلیت جوش‌پذیری خوب، در مقاطع ضخیم‌تر ممکن است نیاز به پیش‌گرم یا رعایت پارامترهای دقیق جوشکاری داشته باشد. توصیه می‌شود در زمان جوشکاری st52 از الکترودها و فیلرهای مناسب استفاده شود تا کیفیت اتصال تضمین گردد.
4. پوشش‌دهی و محافظت در برابر خوردگی
   هر دو ورق به دلیل تولید به روش نورد گرم، سطحی مات و تیره دارند که در تماس با رطوبت و اکسیژن دچار اکسیداسیون و زنگ‌زدگی می‌شوند. بنابراین در محیط‌های مرطوب یا صنعتی باید با رنگ‌های ضدزنگ، پوشش اپوکسی یا گالوانیزه گرم محافظت شوند. این موضوع به‌ویژه در مورد st37 اهمیت بیشتری دارد زیرا مقاومت طبیعی کمتری در برابر خوردگی دارد.
5. رعایت استانداردهای ابعادی و وزنی
   وزن و ابعاد ورق‌های st37 و st52 باید مطابق با جدول اشتال و استاندارد ISIRI 3765 بررسی شوند. استفاده از ورقی با وزن غیر استاندارد می‌تواند باعث خطای محاسباتی در سازه شود. همواره توصیه می‌شود قبل از خرید، وزن واقعی ورق با مشخصات کارخانه تطبیق داده شود.
6. شرایط برشکاری و ماشین‌کاری
   ورق st37 به‌راحتی با گیوتین، پلاسما و هواگاز برش داده می‌شود. اما برش ورق st52 به دلیل سخت‌تر بودن ممکن است نیازمند تجهیزات پیشرفته‌تر و دقت بالاتر باشد. در زمان برشکاری، باید به لبه‌ها و کیفیت سطح برش دقت شود تا ترک‌های ریز یا تمرکز تنش ایجاد نشود.
7. حمل‌ونقل و انبارداری
   در زمان حمل و انبار کردن این ورق‌ها باید از تماس مستقیم آن‌ها با رطوبت، باران و خاک مرطوب جلوگیری شود. انبار باید دارای کف خشک و تهویه مناسب باشد. در غیر این صورت، حتی قبل از استفاده، ورق دچار زنگ‌زدگی سطحی خواهد شد و کیفیت آن کاهش می‌یابد.
8. هزینه و صرفه اقتصادی
   در پروژه‌های انبوه و ساختمانی، استفاده از st37 به دلیل قیمت پایین‌تر مقرون‌به‌صرفه است. اما در پروژه‌های حساس و سنگین، اگرچه st52 قیمت بالاتری دارد، ولی به دلیل ایمنی و دوام بیشتر، انتخاب بهینه‌تری محسوب می‌شود.
9. تناسب با شرایط محیطی
   اگر پروژه در محیط‌های خورنده، مناطق ساحلی یا شرایط آب و هوایی سخت اجرا می‌شود، باید حتماً پوشش‌های مقاوم در برابر خوردگی بر روی هر دو ورق اعمال شود. ورق st52 در این شرایط عملکرد بهتری دارد ولی بدون پوشش مناسب نیز در برابر خوردگی مقاوم نخواهد بود.
10. مطالعه مشخصات کارخانه تولیدکننده
    کیفیت نهایی ورق‌های st37 و st52 به کارخانه تولیدکننده نیز بستگی دارد. توصیه می‌شود ورق‌های تولیدی کارخانه‌های معتبر مانند فولاد مبارکه اصفهان و ذوب‌آهن اصفهان تهیه شوند، زیرا این کارخانه‌ها مطابق با استانداردهای بین‌المللی تولید می‌کنند و کیفیت محصول تضمین‌شده است.

قیمت ورق سیاه چقدر است؟

اگر قصد خرید ورق سیاه دارید، اولین قدم آگاهی از قیمت روز ورق سیاه است، ما در آهن اینجا، قیمت‌ها را به‌صورت لحظه‌ای و معتبر در اختیار شما قرار داده‌ایم، پس پیشنهاد می‌کنیم سری به صفحه قیمت ورق سیاه بزنید:

قیمت ورق سیاه چقدر است؟

در بازار ورق سیاه، کارخانه‌های شناخته‌شده‌ای مانند فولاد مبارکه اصفهان، فولاد اصفهان، اکسین خوزستان، کاویان اهواز، نورد و قطعات و.. نقش پررنگی در تأمین این محصول پرکاربرد دارند، برای بررسی دقیق شرایط بازار و انتخاب گزینه مناسب، اطلاع از قیمت روز ورق سیاه امری ضروری است:

مشاهده قیمت امروز ورق

جمع‌بندی

شناخت تفاوت ورق سیاه st37 و st52 به شما کمک می‌کند انتخابی دقیق‌تر و متناسب با نیاز پروژه داشته باشید. ورق st37 به دلیل جوش‌پذیری بالا و قیمت مناسب برای پروژه‌های ساختمانی سبک مناسب است، در حالی که ورق st52 با مقاومت مکانیکی بالاتر در صنایع سنگین کاربرد دارد.

برای داشتن خریدی آگاهانه و انتخاب مقطع فولادی متناسب با نیاز پروژه، بهره‌مندی از مشاوره تخصصی امری ضروری است، کارشناسان مجرب و حرفه‌ای ما در آهن اینجا با تسلط کامل بر بازار آهن و شناخت دقیق نیازهای فنی، آماده‌اند تا مشاوره‌ای سودمند و کاربردی به شما ارائه دهند. این مشاوره به شما کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتر، انتخابی دقیق‌تر و اقتصادی‌تر داشته باشید.